Mẹo sửa phím đàn Piano bị hỏng

Phím đàn Piano là một trong những bộ phận quan trọng góp phần tạo nên âm thanh đặc trưng riêng của từng cây đàn vì vậy tất cả mọi sự cố với phím đàn cần được phát hiện và sửa chữa kịp thời. Sau đây sẽ là một vài hướng dẫn của chúng tôi để bạn có thể kiểm tra phím đàn tại nhà và tự sửa khi cần thiết.

Cơ chế hoạt động của đàn Piano điện: Người ta thu âm thanh từ những cây piano acoustic thật vào hệ thống của đàn Piano điện, mỗi một phím đàn chính là một nút Play để phát nốt nhạc tương ứng ra hệ thống loa của đàn. Như vậy, khác với hệ thống máy (action) hoạt động theo nguyên lý cơ học và phát âm thanh ra bảng cộng hưởng bằng gỗ tự nhiên của đàn Piano thật thì Piano điện hoạt động dựa trên những con chip điện tử và phát âm thanh ra loa. Chính vì vậy phím đàn là bộ phận quan trọng để tái tạo âm thanh và nếu các phím bị hư hỏng, lỏng lẻo, bẩn hoặc dính… chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến lối chơi và âm thanh không còn hay như ban đầu.

Khi bạn chơi 1 bản nhạc, thì sự hoạt động của các phìm đàn và bộ cơ ( máy đàn bên trong của đàn Piano cơ) làm nên sự hài hòa ở các đầu ngón tay, điều này ảnh hưởng đến kĩ thuật chơi đàn. Nếu bộ máy này hoạt động không ăn khớp, hoặc những phần động, phần khớp cơ lại không chuyển động (kẹt) đó là 1 trong những dấu hiệu của một cây đàn đang cần được bảo trì, sửa chữa. 
 

Kinh nghiệm sửa phím đàn Piano bị kẹt
     Không gì có thể khó chịu hơn khi phím đàn Piano điện bị kẹt hoặc dính phím trong quá trình sử dụng. Toàn bộ kỹ thuật chơi và chất lượng âm thanh sẽ bị ảnh hưởng nếu phím bị kẹt không nẩy lên khi đánh xuống hoặc lúc bấm được lúc không. Các vấn đề chính ở đây có thể là bụi bẩn hoặc bụi giữa các phím của bàn phím và trong tình huống này bạn chỉ cần làm sạch các phím. Một số hướng dẫn để sửa chữa các phím đàn piano:

• 1. Phím mắc kẹt, làm sạch các phím bẩn:

Xác định chất liệu các phím đàn: Đầu tiên hãy xác định rõ chất liệu phím đàn Piano của bạn. Nếu bạn có những phím trắng , đen bằng gỗ mun và ngà voi, bạn cần phải làm sạch chúng kỹ hơn và tỉ mỉ hơn. Nhiều model trong số những cây đàn piano điện hiện nay có phím nhựa. Nếu bạn nhìn thấy vết ố vàng trên các phím màu trắng thì bạn nên tham khảo một số mẹo làm trắng phím đàn đơn giản. Sử dụng một miếng vải ẩm để làm sạch các phímđàn và lau khô lại ngay để hơi ẩm không vào phím. Sử dụng một lượng nhỏ xà phòng lỏng với một miếng vải ẩm. Nhẹ nhàng lau phím cho đến khi chúng hoàn toàn sạch sẽ.

Với đàn Piano cơ thì bệnh phổ biến nhất là phím bị kẹt, không nảy (tịt), chủ yếu do khí hậu ẩm, khiến gỗ của phím, búa, cơ... nở ra. Bệnh này khắc phục rất khó, nếu để tầng 1 càng dễ bị, chỉ có cách cắm máy sưởi, dùng thiết bị xử lý ẩm hoặc dùng điều hòa liên tục.Do đó khi mua nên mua luôn máy sưởi (chuyên dụng lắp trong cho Piano), hoặc máy hút ẩm mini, cũng có người dùng bóng đèn 20w lắp trong đàn, ngày cắm vài tiếng. Khi mua đàn cũ hay mới cũng nên kiểm tra thật kĩ từng phím xem có nảy dễ dàng không, vì có những phím, ở phòng trưng bày chỉ hơi khó nảy hơn các phím khác một chút, nhưng khi đem về dùng mới thấy rõ là bị kẹt phím.

• 2. Nếu các phím vẫn còn bị kẹt:

Nếu các phím Piano điện vẫn còn bị kẹt, bạn nên kiểm tra hướng dẫn làm sạch cụ thể của đàn Piano và hãng đàn mà bạn đã mua. Bạn có thể tìm thấy cách sửa cụ thể trong trong hướng dẫn sử dụng, nếu bạn không thể kiểm tra bạn nên gọi cho kỹ thuật viên Piano nơi bạn mua đàn.
Bạn có thể thử bằng cách ấn phím bị kẹt và những phím khác liền kề sau đó tách nhẹ các phím bằng cách sử dụng một tua vít nhỏ . Chèn nó nhẹ nhàng giữa các phím mà bị kẹt, đẩy phím ra xa nhau và xoay nó một chút.

• 3. Các phím bị hỏng:

Nếu phím đàn bị kẹt không phải do bụi bẩn bên ngoài thì rất có thể nó đã bị hỏng. Để khắc phục tình trạng này bạn nên gọi thợ sửa đàn hoặc tự sửa nếu bạn có kinh nghiệm. Tháo ốc vít của bàn phím từ cả hai bên và nâng lên để kiểm tra bên trong phím có bị vật lạ rơi vào không là điều mà nhiều người chơi Piano điện thường làm.
Loại bỏ vật là rơi vào trong phím nếu có và tuyệt đối không làm các phím bị di chuyển. Nếu không có vật lạ giắt ở bàn phím bạn nên tháo bỏ phím đàn bị hỏng và thay phím mới. Đẩy phím mà bạn muốn loại bỏ xuống và mở móc ra khỏi khung. Để ngăn các phím khác bị lỏng ra, bạn cần phải làm thật nhẹ nhàng và cẩn thận. Lắp phím mới vào và lau sạch toàn bộ khung phím sau đó ráp bàn phím đàn lại như cũ.

• 4. Tìm kiếm sự giúp đỡ từ một Kỹ thuật viên chuyên nghiệp:

Nếu đàn Piano của bạn vẫn còn trong thời gian bảo hành , bạn nên liên hệ trực tiếp với đại lý bán đàn Piano và tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia hơn là tự mày mò sửa đàn. Để tận dụng hết dịch vụ sửa chữa bảo hành, hãy làm theo các hướng dẫn được ghi trong phiếu bảo hành.  

Một số chú ý
-          Không bao giờ sử dụng hóa chất tẩy rửa để làm sạch phím đàn.
-          Độ ẩm có thể là một nguyên nhân gây nên tình trạng này. Nếu mọi giải pháp sửa chữa đều không hiệu quả, hãy chú ý đến độ ẩm và điều chỉnh độ ẩm sao cho hợp lý. Tham khảo bài viết về "Cách duy trì độ ẩm hợp lý cho đàn Piano"
-          Chỉ tháo lắp và sửa đàn khi bạn có kinh nghiệm và nắm vững cơ chế hoạt động cũng như các bộ phận của đàn Piano. 

Phần kết luận
Thường thì những căn bệnh nêu trên không phải là những trở ngại lớn nhưng nếu không kịp thời xử lí có thể dẫn đến những hư hỏng khác, hoặc ít nhất cũng làm khó chịu cho người chơi. Tốt nhất bạn nên cho kiểm tra định kì hàng năm, nếu người sử dụng là các cháu nhỏ, có tần suất sử dụng thấp (khoảng 2-3 tiếng/1 ngày ) thì khoảng 8 tháng đến 1 năm cho kiểm tra, căn chỉnh sơ bộ, nếu là người học nhạc chuyên nghiệp hoặc có tần suất sử dụng cao ít nhất sau 4 đến 6 tháng bạn hãy cho kiểm tra căn chỉnh sơ bộ, với chi phí cho mỗi lần kiểm tra và căn chỉnh như thế khoảng 500,000 đồng hoặc hơn một chút tùy từng đại lý.